Varis ,toplardamarların genişlemesi, uzaması ve kıvrımlı hale gelmesi olarak tarif edilir.
Varisin oluşum mekanizmasında pek çok faktör rol alır. Gebelik, şişmanlık, uzun süre ayakta kalmak, bazı meslekler, kabızlık, yaşlılık ve genetik faktörler nedeni ile varis oluşabilir.
Varis, toplardamar kapakçığındaki yetmezlik sonucu oluşur. Kan sürekli geriye kaçar ve göllenir. Bu durum damarda basınç artışına ve şişliğe yol açar. Zamanla damarda genişleme artar ve kıvrılmalar olur. Varisler toplardamarların herhangi bir seviyesinde ortaya çıkabilir. Kasıkta toplardamar yetmezliği olabileceği gibi daha aşağılarda bacak düzeyinde yetmezlik görülebilir. Bazen varisin nedeni bir toplardamarda pıhtı oluşması olabilir. Tıkanan damarın gerisinde kan göllenir ve damar genişler.
Varisin belirtileri nelerdir?
Varisin neden olduğu başlıca şikayetler şunlardır:
- Bacaklarda mavi mor şişlikler
- Ağrı
- Bacaklarda ağırlık hissi
- Bacaklarda şişlik
- Bacaklarda uyuşukluk
- Kaşıntı
Varisin çeşitleri var mıdır?
Varisler; kılcal damar varisleri, retiküler varisler ve büyük toplardamar varisleri olarak üçe ayrılır. Kılcal damar varisleri, telenjiektazi olarak adlandırılır. Bu varisler genellikle kılcal damarların çatlamaları sonucu oluşur. Görüntü olarak örümcek ağına benzerler. Gebelik ve hormon kullanan genç kadınlarda sıkça görülürler.
Retiküler varisler daha ziyade diz arkası ve ayak bileği çevresinde görülen ciltten hafif kabarık ve mavi renklidir.
Büyük toplardamar varisleri bacaktaki safen ven denilen büyük toplardamarın yetmezliği sonucunda oluşur. Ciltten oldukça kabarık ve yeşilimsi olurlar. Varis belirtilerinin tamamını gösterirler.
Varisler sorun oluşturur mu?
Başlangıçta sadece görüntü olarak rahatsızlık veren varisler; bacakta şiddetli ağrı, toplardamarda iltihaplanma, varisin yırtılıp kanaması ve varisin içinde pıhtı oluşup nadiren akciğerlere pıhtı atması (pulmoner emboli) gibi durumlara yol açabilirler.
Varis tedavisi nasıl yapılır?
Varisli damarın çıkarılması en geleneksel yöntemdir. Ancak hem zahmetlidir hem de iyileşmesi uzun sürer. Damar içine köpük vererek varisi düzeltmek yani damar skleroterapisi bir diğer yöntemdir. Ancak bu yöntemde varisin tekrarlama olasılığı yüksektir ve her varise yapılamaz.
Lazerle tedavi yönteminde damar içine bir katater yerleştirilmekte ve lazer cihazından bir ışın gönderilerek damar yakılmaktadır. Radyofrekans yönteminde ise yine bir kateter yardımı ile damar içine radyofrekans dalgaları gönderilir. Bu esnada bir ısı oluşur ve damar yakılmış olur. Aynı seansta varisler 1-2 mm lik kesilerle çıkarılır. Bu işlemler esnasında genel anestezi gerekmez ve hastalar günübirlik tedavi olup hastaneden çıkabilirler. İş ve sosyal hayata dönüş çok hızlıdır.