Anevrizma nedir?
Kalpten çıkan ana damar olan aort atardamarı, göğüs boyunca kavis yaparak omurilik kemiğinin sol tarafından aşağıya doğru iner. Karın bölgesinde, göbek hizasında iki dala ayrılarak aort, sağ ve sol bacaklara gider. Böylece kalbin pompaladığı kanı vücuda ve dokulara ulaştırır. Çapı, geçtiği yere göre değişmekle birlikte 2,5-3 cm civarında olan aort damarında genişlemeler görülebilir. Aort damarının çapının, olması gerekenin yüzde 50’den fazla artmasına ise anevrizma adı verilir. Genel olarak, damarın çapının 4 cm üzerine çıkması hali anevrizma tanımı alırken, 5,5 cm ve üzeri genişlikler müdahale edilmesi gereken durumlardır.
Anevrizmanın temel nedeni ise ateroskleroz denilen damar sertliği ile kontrol altında tutulmayan yüksek tansiyondur. Damar duvarı esnek yapısını, bütünlüğünü ve direncini bu iki etmen nedeniyle kaybeder. Anevrizma sıklıkla, abdominal aorta yani karın bölgesi ile çıkan aort olarak bilinen kalp bölgesinde görülür. Anevrizma genelde kişide herhangi bir şikayete neden olmaz. Damar çapının 5.5 cm ve üzerine çıkması halinde damar duvarı incelmeye başlar ve sağlamlığını kaybeder. Tansiyondan kaynaklanan basınç nedeniyle anevrizma patlayabilir ya da damarın iç cidarı boyunca yırtık meydana gelebilir.
Abdominal aort anevrizması erkeklerde daha sık görülür.
Halk arasında ”balonlaşma” olarak bilinen abdominal aort anevrizması 65 yaş üzeri erkeklerde yüzde 5-10 gibi yüksek bir oranda görülür.
Abdominal aort anevrizması genellikle başka hastalıklar için yapılan tetkikler sayesinde fark edilir. Özellikle kilolu kişiler, karın bölgesinde “atma” şeklinde meydana gelebilecek belirtiyi hissedemedikleri için bir “bomba” taşıdıklarından habersiz olur. Erken tanı için risk faktörü olan kişilerin, özellikle de 60 yaş üstü erkeklerin kalp ve damar cerrahına başvurarak muayene olmaları ve gerekiyorsa USG, BT ya da MR çektirmeleri gerekir. Anevrizma hayatı tehdit ettiği için karın ağrısı aniden ve şiddetli bir şekilde gelişiyorsa, bu yırtılma belirtisi olabiceği için kişinin zaman kaybetmeden en kısa sürede hastaneye yetiştirilmesi gerekir.
Abdominal aort anevrizmasında kapalı (EVAR) veya açık teknikle tedavi yapılmaktadır.